Er zijn nog maar weinig landen waar gecultiveerd vlees, in de volksmond kweekvlees genoemd, op de menukaart van restaurants prijkt. Toch zijn er verschillende aanwijzingen dat de kweekvleesindustrie langzaam maar zeker volwassen aan het worden is.
Meer aandacht, wettelijke aanvragen tot goedkeuring, belangrijke samenwerkingen, toenemende overheidsinteresse, investeringen en wellicht het meest tastbaar: De scale-up activiteiten van verschillende kweekvleesbedrijven die grotere productiefaciliteiten aan het bouwen zijn, of hiervoor op zijn minst gedetailleerde plannen hebben.
Wat echter het meest in het oog springt als een indicatie dat de kweekvleesindustrie volwassen wordt, is dat innovatie niet langer onder één en hetzelfde dak plaatsvindt.

Van full stack naar specialisatie op deelgebieden
Kweekvleesbedrijven zijn niet langer in grote meerderheid ‘full stack’ bedrijven meer waar men van a tot z kennis heeft over alle aspecten binnen de cellulaire agricultuur. Er vindt steeds meer specifieke innovatie plaats binnen de deelgebieden van de productieketen.
Nieuwe gespecialiseerde startups leggen steeds meer de nadruk op specifieke facetten van kweekvleesproductie. Hierbij richten ze zich op het verfijnen van bioreactoren, het ontwikkelen van geavanceerder groeimedia en groeifactoren, het creëren van innovatieve scaffolds voor de structuur van kweekvlees, het beheren van celbanken, doen van onderzoek naar cellijnen, en het verbeteren van het celkweekproces zelf. Deze ontwikkeling, waarbij niet langer alles onder één dak hoeft te gebeuren, bevordert de innovatie binnen de sector aanzienlijk.
Het laat zich raden dat het voor individuele kweekvleesbedrijven een grote uitdaging is om te investeren in de benodigde tijd en expertise om alle aspecten te (blijven) beheersen. Des te knapper dat het vele kweekvleesbedrijven is gelukt om succesvolle prototypes van gecultiveerd vlees te maken met een volledig intern ontwikkelingsproces.
Van start-up naar scale-up
Nu breekt echter een nieuwe fase aan, namelijk de overgang van start-up naar scale-up, en specialistische kennis op de verschillende gebieden binnen de cellulaire landbouwsector wordt steeds belangrijker.
In de laboratoriumfase draait het in eerste instantie om het onderzoeken en succesvol kweken van vlees uit dierlijke cellen op kleine schaal. Op dit niveau is het nog haalbaar voor individuele bedrijven om alles intern te beheren, vooral voor de bedrijven die al geruime tijd actief zijn.
Bij het opschalen gaat het echter steeds meer om het perfectioneren van de verschillende stappen in het proces om betaalbaar en op grote schaal kweekvlees te produceren. Dit is zeker geen sinecure. Het zijn vraagstukken waarmee de bedrijven nu worstelen.
Meer concreet gaat het om vragen zoals: Hoe kunnen bioreactoren groter worden zonder oogsten te laten mislukken? Hoe kunnen de zeer kostbare grondstoffen en groeifactoren vervangen worden waarmee cellen tot vlees ontwikkelen? Welke materialen zijn het meest geschikt voor de scaffolding (en dan bij voorkeur niet van dierlijke oorsprong)? Hoe kunnen bioreactoren geschikt worden gemaakt voor het kweken van vlees met een vaste structuur? Hoe kan het celcultuurproces zelf worden geoptimaliseerd? Dit zijn slechts enkele van de vele vragen waarmee bedrijven momenteel worstelen.
Antwoorden op deze vragen komen dus steeds vaker van biotechbedrijven die zich niet bezighouden met het volledige proces van het cultiveren van vlees, maar in plaats daarvan focussen op specifieke aspecten van het productieproces.
Voorbeelden van dit soort bedrijven zijn CellRev, dat een continu celverwerkingsprocesplatform heeft ontwikkeld. Future Fields dat zich vooral richt op serumvrije groeifactoren. Multus Media is bezig met onderzoek naar kosteneffectieve groeimedia en biedt het serumvrije Proliferum M en Proliferum LSR groeimedium aan. Ark Biotech produceert bioreactoren die specifiek zijn ontworpen voor de productie van kweekvlees. En ten slotte Profuse Technology die versnelde spierdifferentiatie mogelijk maakt.
Specialisatie verraadt evolutie
Kortom, de kweekvleesindustrie evolueert snel. Een groeiende aandacht, regelgevende aanvragen, strategische samenwerkingen en schaalvergroting door toonaangevende bedrijven wijzen op deze ontwikkeling.
Wat wij met name als teken zien van dat de kweekvleesindustrie volwassen wordt als geheel, is dat innovatie niet langer beperkt blijft tot één enkel bedrijf, maar verspreid is over gespecialiseerde start-ups die zich toeleggen op het verfijnen van specifieke aspecten van het proces.
Al deze aanwijzingen tezamen kunnen de opmaat zijn naar een geslaagde realisering van grootschalige productie, die op zijn beurt de grootste voedselrevolutie van het moderne tijdperk zou kunnen betekenen.
Een groene revolutie die het einde van het lijden van dieren in de vee-industrie kan inluiden om in onze vraag naar vlees te voorzien.
