Geplaatst door Dat kweekvlees diervriendelijker is dan vlees uit de bio-industrie zou genoeg reden moeten zijn om het te omarmen. Maar voor de levensvatbaarheid van kweekvlees is het nodig dat het eveneens duurzamer wordt dan traditioneel vlees. Spoiler alert: Dat wordt het, net zoals het inmiddels diervriendelijk is.
Uit recent onderzoek (overigens niet peer-reviewed) waarover een artikel is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift NewScientist zou blijken dat de CO₂-uitstoot van kweekvlees veel groter is dan die van rundvlees.
De bevindingen uit dit onderzoek zijn niet per definitie onjuist. Het uitgangspunt op basis waarvan de bevindingen zijn gedaan, en de daaruit ontstane gevolgtrekkingen die uit dit onderzoek volgen (in ondere dit tijdschrift), kunnen daarentegen wel op z’n minst als verwarrend bestempeld worden.
Om te beginnen is, zo blijkt uit het artikel in NewScientist, een uitgangspunt gekozen waarin de groei- en voedingsstoffen om de dierlijke cellen te laten uitgroeien tot vlees nog volledig uit de farmaceutische industrie gehaald moeten worden. Juist omdat die stoffen van een uitzonderlijk zuiverheidsniveau moeten zijn, kost het enorm veel energie om deze te produceren.
De wetenschappers die zich bezighouden met het cultiveren van vlees onderkennen zelf heel goed dat de productie op R&D-schaal met deze ‘pharma-grade’ voedingsstoffen niet werkt voor productie op industriële schaal. Maar er bestaat inmiddels algemene consensus over het feit dat deze stoffen helemaal niet nodig zijn.
Kweekvleesbedrijven als Mosa Meat en Meatable zijn al ver in het vervangen van deze stoffen met groeistoffen van een lager zuiverheidsniveau. Zij gebruiken al grotendeels ‘Food-grade’ groeimedium dat energiezuiniger en goedkoper gemaakt wordt.
En net zoals we de milieu-effecten van windmolens en zonnepanelen niet zouden moeten beoordelen op basis van productiemethoden van prototypes uit de jaren ’70 of ’80, moeten we ook niet de potentiële impact van kweekvlees beoordelen op basis van ontwikkelingsprocessen op R&D-schaal.
Er wordt een scheve vergelijking getrokken tussen een industrie die volledig ontwikkeld is, met alle verschrikkelijke gevolgen van dien voor dieren, en een compleet nieuwe industrie die aan alle kanten gefinetuned kan worden.
Op de kop af, om het even plastisch te omschrijven, honderd jaar geleden ontstond de bio-industrie met de eerste kippenfarm waar vijftig kuikens door Cecile Steele vetgemest werden om voor het vlees geslacht te worden. Sindsdien heeft de vee-industrie zich doorontwikkeld tot een letterlijk en figuurlijk uitgemolken systeem dat funest is geworden voor mens, dier en planeet.
Het enige dat je de industrie na kunt geven is dat het verdomde effectief en efficiënt is ingericht en daarom vlees breed toegankelijk heeft gemaakt. Het systeem welteverstaan, want de dierlijke vleesfabriekjes zelf zijn verre van dat. Om alle veedieren ter wereld te voeden is al bijna eenderde van de planeet nodig. De totale waterbehoefte is gigantisch. En dan wordt niet eens de hele koe, of het hele varken gebruikt.
Voor de productie van varkensvlees is 43 weken nodig en voor de productie van rundvlees maar liefst 112 weken. Ter vergelijking: Meatable heeft voor de productie van gecultiveerd varkensvlees slechts acht dagen nodig. De standaard in de industrie ligt (nu nog) tussen de drie tot vijf weken.
De eerste aanzet tot het maken van kweekvlees ontstond weliswaar ook al ruim 20 jaar terug, maar dan hebben we het niet over cellulaire agricultuurproductie op grote schaal. Pas bij een op volle toeren draaiende productie kan een vergelijking gemaakt worden tussen de duurzaamheid van de traditionele landbouw ten opzichte van cellulaire agricultuur.
Om te zorgen dat kweekvlees daadwerkelijk kan helpen om de klimaatimpact te verminderen en ruimte kan maken voor duurzamere landbouw, is het daarom juist belangrijk dat overheden duurzame, grootschalige en effectieve productie stimuleren om aan de groeiende vraag naar vlees te voldoen.
Kweekvlees is in de basis simpelweg zoals gezegd veel efficiënter en de vermeende hoge uitstoot van CO₂ bij de productie valt niet alleen veel lager uit dan het onderzoek aantoont met food-grade groeistoffen, de uitstoot is nog veel verder te reduceren door gebruik te maken van duurzame oplossingen zoals zonne- en windenergie.
Beweren dat rundvlees uit de bio-industrie duurzamer is dan kweekvlees, is als beweren dat een oude man van negentig met versleten heupen en een wandelstok sneller is dan een dreumes van een jaar die net z’n eerste stapjes zet. In feite hoeft het niet onjuist te zijn, maar je kunt op je klompen aanvoelen dat het een werkelijkheid van korte duur is.
Een ander onderzoek (wel peer-reviewed) dat is gepubliceerd in het International Journal of Life Cycle Assessment, toonde al aan dat het op grote schaal produceren van kweekvlees met behulp van hernieuwbare energie de uitstoot van klimaatgassen met 92 procent kan verminderen en 90 procent minder land kan gebruiken dan conventioneel rundvlees. In dit onderzoek is de input van verschillende bedrijven die kweekvlees produceren en die van medialeveranciers meegenomen.
Niet alleen op basis van de CO₂-uitstoot (de methaanuitstoot in het bijzonder), maar ook op basis van biodiversiteit en het water- en landgebruik kan kweekvlees dus vele malen duurzamer worden dan vlees, zoals blijkt uit dit onderzoek.
Het onderzoek aangehaald in New Scientist zegt dus niet hoe duurzaam kweekvlees wordt, maar hoe duurzaam het met betrekking tot CO₂-uitstoot is. Daarbij is uitgegaan van gegevens uit de onderzoeks- en ontwikkelingsfase. Gegevens die sterk aan verandering onderhevig zijn, en deels niet eens meer kloppen.
Het gaat er vooral om of de uitstoot van broeikasgassen zoals CO₂ redelijkerwijs lager kan worden met cellulaire agricultuur in vergelijking met traditionele agricultuur. Er wordt onvoldoende rekening gehouden met het dynamische karakter van de nieuwe cellulaire agricultuurindustrie en men doet eigenlijk niets anders dan appels met peren vergelijken.
Iemand die de suggestie wekt dat kweekvlees veel slechter voor het klimaat wordt, terwijl het onderliggende onderzoek een statische, blijkbaar zelfs deels verouderde situatie over de huidige stand van de mate van CO₂-uitstoot betreft, neigt in onze benadering dan ook een beetje naar een figuurlijke dierenbeul die een stok zoekt om een hond mee te slaan.
